Cuối thế kỷ 19, không khí ảm đạm bao trùm xã hội London khi trang nhất của những tờ báo lúc nào cũng đầy tin về cướp bóc, đạo chích, bụi đời. Những kẻ sát nhân hàng loạt, như “Jack the Ripper”; cùng những xó tối tăm của các trại tế bần càng làm London dưới triều đại nữ hoàng Victoria trở nên u ám hơn.
Chính trong bầu không khí đó, Bartitsu, môn võ mà nhiều độc giả sau này biết đến như môn võ của Sherlock Holmes trong tiểu thuyết, đã ra đời như một phương thức võ tổng hợp tự vệ chuyên dành cho các quý ông.
Bartitsu - môn võ "chỉ dành cho quý tộc"
Khác với nhân vật Sherlock Holmes chỉ tồn tại dưới ngòi bút của Conan Doyle, Bartitsu là một môn võ có thật.
Edward William Barton-Wright, một kỹ sư người Anh, đã giới thiệu Bartitsu vào năm 1898. Sau 3 năm tại Nhật Bản, Barton-Wright về London; thách đấu với những võ sĩ quyền Anh và đô vật chuyên nghiệp trước sự chứng kiến của số đông công chúng.
“Tôi hạ gục tất cả 7 tên trong 3 phút”, Barton kể lại.
Trước đó, Barton-Wright từng tập quyền Anh, vật, đấu kiếm. Sang Nhật, ông tiếp thu thêm các kỹ thuật của Shinden Fudo Ryu Jujutsu và Kodokan Judo; tạo nên một thể thức võ thuật độc đáo với vũ khí là chiếc áo măng tô và cây gậy chống (baton) kinh điển. Ông ghép tên mình với hậu tố của "Jiu-jitsu" để tạo thành tên môn võ mới: Bartitsu.
Là một võ sư nhưng có "máu con buôn" rất nặng, Barton-Wright dùng khá nhiều chiêu trò để thổi phồng võ Bartitsu như biện pháp duy nhất cho tình hình trị an nghèo nàn của London thời đó.
Barton chọn mục tiêu là những nhà quý tộc hoặc thương nhân cần đi qua khu Đông London để giao dịch mà luôn có nguy cơ bị cướp bóc bởi những kẻ lang thang. Quảng cáo cho môn võ của mình, Barton đảm bảo các võ sinh có thể dùng áo và gậy để hạ gọn đối thủ có vũ khí mà vẫn không mất "phong cách quý ông".
Sai lầm và sự biến mất của Bartitsu khỏi lịch sử võ thuật
Năm 1899, Barton-Wright tóm tắt các nguyên lý của võ tự vệ Bartitsu chỉ trong 3 bước. Đầu tiên phải làm mất thế cân bằng của kẻ tấn công. Thứ hai là phải chiếm quyền chủ động trước khi kẻ tấn công lấy lại cân bằng. Cuối cùng là kiểm soát đổi thủ bằng cách tác dụng lực vào các khớp như khớp bả vai, khuỷu tay, cổ tay, đầu gối, cổ chân,...
Chú trọng vào thực chiến nên nhiều kỹ xảo của Bartitsu được các nhà nghiên cứu hiện đại công nhận là khá hiệu quả.
Barton-Wright đã tiếp nhận những kỹ thuật đánh gậy tương tự như võ tự vệ mà Pierre Vigny (người đã tổng hợp các phương pháp tự vệ bằng gậy baton và dù che mưa, gọi chung là La Canne) để tấn công tầm xa; sau đó kết hợp chúng với đòn thế khóa siết của Jiu-jitsu và vật (European Wrestling) để tạo nên Bartitsu của mình.
Dù việc thành lập Học viện Bartitsu có phần nhờ những chiêu trò quảng cáo, học viện võ tổng hợp này vẫn có sự giảng dạy của những chuyên gia có thực lực ở nhiều môn võ, như Pierre Vigny chuyên võ gậy; đô vật Armand Cherpillod chuyên võ Svingen (võ về vật từ Thụy Điển); đặc biệt có hai võ sư người Nhật rất nổi danh thời đó là Yukio Tani and Sadakazu Uyenishi - những người đầu tiên mang Jiu-jitsu và Judo đến Anh.
Tuy nhiên, càng về sau, mâu thuẫn trong nội bộ Học viện càng ngày càng lớn. Võ sư William Garrud tiết lộ rằng Barton-Wright đã đánh giá sai tiềm năng của thị trường học võ dành cho các nhà quý tộc. Học phí cao chót vót khiến giới trung lưu không thể tiếp cận với Bartitsu, còn giới nhà giàu thì lại ưa quăng tiền cho các dịch vụ bảo vệ chứ không thích tập võ.
Không thu hút được võ sinh mới, "cơn sốt" Bartitsu dần tàn lụi. Barton tiếp tục dạy Bartitsu đến những năm 1920, thậm chí vẫn dùng cái tên Bartitsu cho những dự án... y học cho đến khi qua đời trong cảnh nghèo khó vào năm 1951.
Dù không tồn tại lâu, ý tưởng của Barton-Wright về một môn võ giúp kẻ yếu chiến thắng kẻ mạnh cũng đã góp phần đặt nền móng cho sự phát triển và truyền bá các môn võ tự vệ tại Châu Âu, nhất là Jiu-jitsu và Judo sau này.
Đến ngày nay, không chỉ xuất hiện trở lại trên phim ảnh cùng nhân vật Sherlock Holmes, Bartitsu còn thật sự được khôi phục bởi các nhà nghiên cứu võ tự vệ ứng dụng tại Mỹ. Chỉ có điều, các "quý ông" Bartitsu hiện đại buộc phải chuyển sang cầm dù che mưa và gậy bóng chày thay cho baton mà thôi.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Arsenal vs Newcastle thuộc giao hữu mùa hè 2025.
Bảng xếp hạng MLS mùa giải 2025 mới nhất. Xem BXH giải bóng đá nhà nghề Mỹ được cập nhật hôm nay chính xác.
Nhà vô địch tuyệt đối Oleksandr Usyk vừa chính thức nhận được yêu cầu phải đấu bảo vệ đai dù mới thắng knock-out Daniel Dubois chưa đầy 1 tuần...
Kết quả giải vô địch bóng đá nữ Nam Mỹ Copa America 2025 diễn ra tại Ecuador. Cập nhật kết quả giải đấu có sự góp mặt của các đội tuyển Brazil, Argentina...
Cập nhật lịch thi đấu bóng đá U23 Đông Nam Á 2025 của đội tuyển U23 Việt Nam hôm nay mới nhất. Xem lịch thi đấu, lịch trực tiếp chung kết U23 Đông Nam Á 2025 của đội tuyển U23 Việt Nam chính xác trên Webthethao.
Trực tiếp trận đấu giữa Inter Miami và Cincinnati thuộc vòng 27 MLS 2025 vào lúc 6h15 ngày 27/7. Cập nhật diễn biến trận Inter Miami vs Cincinnati.
Sự xuất hiện của Rodrigo De Paul sẽ mang đến cho HLV Mascherano nhiều lựa chọn. Anh sẽ là đối tác ăn ý với Messi và là một lựa chọn đa năng.
Rodrigo De Paul chuyển đến Inter Miami để chơi cùng đồng đội ở tuyển Argentina là Lionel Messi. Số tiền mà đội bóng MLS phải trả cho Atletico không hề nhỏ.
Sự hợp tác giữa MLS, TikTok và Apple TV sẽ giúp người hâm mộ có thể theo dõi Lionel Messi trong một loạt trận đấu, bắt đầu từ Leagues Cup.
Sam Surridge đang cùng có 18 bàn thắng như Messi ở MLS mùa này. Anh đã chơi cho các câu lạc bộ ở giải hạng Tư Anh và đạt được thành tích thăng hạng cùng Nottingham Forest.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa nữ Anh vs nữ Tây Ban Nha thuộc chung kết Euro 2025.
Lịch thi đấu, trực tiếp Victor China Open năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cầu lông Victor China Open năm 2025 mới nhất.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Anderlecht vs Westerlo thuộc vòng 1 giải VĐQG Bỉ 2025/26.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Club Brugge vs Racing Genk thuộc vòng 1 giải VĐQG Bỉ 2025/26.
Chuyên gia của tờ Olé đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Philadelphia và Colorado Rapids thuộc vòng 27 MLS 2025.
Chuyên gia của tờ Olé đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Inter Miami vs Cincinnati thuộc vòng 27 MLS 2025.
Cập nhật lịch thi đấu bóng chuyền hôm nay ngày 26/7. Tâm điểm là hai trận bán kết Volleyball Nations League (VNL) nội dung nữ 2025.
Cập nhật link trực tiếp trận đấu vòng 16 giữa Dương Quốc Hoàng và Jefrey Roda tại Giải Vô địch 9 bi thế giới ngày 25/7, và các trận đấu hấp dẫn khác.
Kết quả bóng đá U23 Đông Nam Á 2025 hôm nay. Xem kết quả bóng đá U23 Đông Nam Á 2025 cập nhật mới nhất.
Link xem trực tiếp trận bóng đá U23 Indonesia vs U23 Thái Lan thuộc giải U23 Đông Nam Á 2025. Cập nhật kênh phát sóng, link trực tuyến U23 Indonesia vs U23 Thái Lan lúc 20h00 ngày 25/7.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của Arsenal trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của Arsenal.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của Man City trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của Man City.
HLV Kim Sang Sik chuẩn bị kỹ lưỡng các yếu tố nếu gặp U23 Thái Lan hay U23 Indonesia trong trận chung kết để giành chức vô địch U23 Đông Nam Á 2025.
U23 Việt Nam vào chung kết U23 Đông Nam Á 2025 nhưng điều đọng lại là cái quỳ gối của HLV Kim Sang Sik về khả năng dứt điểm tệ của học trò.
Giải bóng chuyền Volleyball Nations League VNL. 2025 đã đi đến vòng đấu bán kết với 2 cặp đấu đáng chờ đợi, Ý gặp Ba Lan và Nhật Bản đụng độ Brazil.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của Juventus trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của Juventus.
PNC 2025 chính thức trở lại với định dạng nâng cấp hoàn toàn mới, hứa hẹn mang đến những trận đấu đỉnh cao cho người hâm mộ PUBG trên toàn thế giới!
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của AC Milan trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của AC Milan.
Trọng tài người Malaysia mắc sai lầm nghiêm trọng ở trận bán kết U23 Đông Nam Á 2025 giữa U23 Việt Nam vs U23 Philippines.
Sau Florian Wirtz và Hugo Ekitike, Liverpool có thể tiếp tục gây sốc trên thị trường chuyển nhượng bằng cách đem về Alexander Isak với giá kỷ lục.
Cuộc đối đầu giữa T1 và GenG trong khuôn khổ Round 3 LCK 2025 đã kết thúc với chiến thắng ngược dòng dành cho Faker và các đồng đội.
Giải Futsal HDBank Cúp Quốc gia 2025 sẽ là bệ phóng nhằm tạo ra những nhân tố tốt nhất cho đội tuyển futsal Việt Nam trước thềm vòng loại giải châu Á 2026.
Sẽ không ai đánh giá cao một chức vô địch NBA Summer League, nhưng với đội bóng chưa từng thắng bất kỳ thứ gì như Charlotte Hornets, biết đâu đây sẽ là bước ngoặt?
Nếu ca chấn thương năm ấy không xảy ra với một ngôi sao của Boston Celtics, con đường sự nghiệp của Jayson Tatum lẫn Hayward có thể đã rất khác.
U23 Việt Nam có màn ngược dòng trước U23 Philippines nhờ “bài tủ” đánh đầu để giành vé vào chung kết U23 Đông Nam Á 2025.
Bước sang tuổi thứ 7, World Games - Thế vận hội của những môn chưa vào Olympic - có 61 nội dung thi đấu thuộc 35 môn thể thao, bao gồm billiards.
Link xem trực tiếp trận bóng đá U23 Việt Nam vs U23 Philippines thuộc giải U23 Đông Nam Á 2025. Cập nhật kênh phát sóng, link trực tuyến U23 Việt Nam vs Philippines lúc 16h00 ngày 25/7.
Đó là nhận định của cựu vô địch Sean O'Malley khi chứng kiến trận đấu giữa Merab Dvalishvili và Cory Sandhagen được công bố tại UFC 320.
Đội hình ra sân trận U23 Việt Nam vs U23 Philippines diễn ra lúc 16h00 ngày 25/7 thuộc giải U23 Đông Nam Á 2025. Xem danh sách cầu thủ ra sân trận U23 Việt Nam vs U23 Philippines.
Chiến dịch chuyển nhượng đình đám của Liverpool tiếp tục khi Ekitike gia nhập với giá 91 triệu euro, lọt vào Top 10 tiền đạo đắt giá nhất lịch sử.