Cuối thế kỷ 19, không khí ảm đạm bao trùm xã hội London khi trang nhất của những tờ báo lúc nào cũng đầy tin về cướp bóc, đạo chích, bụi đời. Những kẻ sát nhân hàng loạt, như “Jack the Ripper”; cùng những xó tối tăm của các trại tế bần càng làm London dưới triều đại nữ hoàng Victoria trở nên u ám hơn.
Chính trong bầu không khí đó, Bartitsu, môn võ mà nhiều độc giả sau này biết đến như môn võ của Sherlock Holmes trong tiểu thuyết, đã ra đời như một phương thức võ tổng hợp tự vệ chuyên dành cho các quý ông.
Bartitsu - môn võ "chỉ dành cho quý tộc"
Khác với nhân vật Sherlock Holmes chỉ tồn tại dưới ngòi bút của Conan Doyle, Bartitsu là một môn võ có thật.
Edward William Barton-Wright, một kỹ sư người Anh, đã giới thiệu Bartitsu vào năm 1898. Sau 3 năm tại Nhật Bản, Barton-Wright về London; thách đấu với những võ sĩ quyền Anh và đô vật chuyên nghiệp trước sự chứng kiến của số đông công chúng.
“Tôi hạ gục tất cả 7 tên trong 3 phút”, Barton kể lại.
Trước đó, Barton-Wright từng tập quyền Anh, vật, đấu kiếm. Sang Nhật, ông tiếp thu thêm các kỹ thuật của Shinden Fudo Ryu Jujutsu và Kodokan Judo; tạo nên một thể thức võ thuật độc đáo với vũ khí là chiếc áo măng tô và cây gậy chống (baton) kinh điển. Ông ghép tên mình với hậu tố của "Jiu-jitsu" để tạo thành tên môn võ mới: Bartitsu.
Là một võ sư nhưng có "máu con buôn" rất nặng, Barton-Wright dùng khá nhiều chiêu trò để thổi phồng võ Bartitsu như biện pháp duy nhất cho tình hình trị an nghèo nàn của London thời đó.
Barton chọn mục tiêu là những nhà quý tộc hoặc thương nhân cần đi qua khu Đông London để giao dịch mà luôn có nguy cơ bị cướp bóc bởi những kẻ lang thang. Quảng cáo cho môn võ của mình, Barton đảm bảo các võ sinh có thể dùng áo và gậy để hạ gọn đối thủ có vũ khí mà vẫn không mất "phong cách quý ông".
Sai lầm và sự biến mất của Bartitsu khỏi lịch sử võ thuật
Năm 1899, Barton-Wright tóm tắt các nguyên lý của võ tự vệ Bartitsu chỉ trong 3 bước. Đầu tiên phải làm mất thế cân bằng của kẻ tấn công. Thứ hai là phải chiếm quyền chủ động trước khi kẻ tấn công lấy lại cân bằng. Cuối cùng là kiểm soát đổi thủ bằng cách tác dụng lực vào các khớp như khớp bả vai, khuỷu tay, cổ tay, đầu gối, cổ chân,...
Chú trọng vào thực chiến nên nhiều kỹ xảo của Bartitsu được các nhà nghiên cứu hiện đại công nhận là khá hiệu quả.
Barton-Wright đã tiếp nhận những kỹ thuật đánh gậy tương tự như võ tự vệ mà Pierre Vigny (người đã tổng hợp các phương pháp tự vệ bằng gậy baton và dù che mưa, gọi chung là La Canne) để tấn công tầm xa; sau đó kết hợp chúng với đòn thế khóa siết của Jiu-jitsu và vật (European Wrestling) để tạo nên Bartitsu của mình.
Dù việc thành lập Học viện Bartitsu có phần nhờ những chiêu trò quảng cáo, học viện võ tổng hợp này vẫn có sự giảng dạy của những chuyên gia có thực lực ở nhiều môn võ, như Pierre Vigny chuyên võ gậy; đô vật Armand Cherpillod chuyên võ Svingen (võ về vật từ Thụy Điển); đặc biệt có hai võ sư người Nhật rất nổi danh thời đó là Yukio Tani and Sadakazu Uyenishi - những người đầu tiên mang Jiu-jitsu và Judo đến Anh.
Tuy nhiên, càng về sau, mâu thuẫn trong nội bộ Học viện càng ngày càng lớn. Võ sư William Garrud tiết lộ rằng Barton-Wright đã đánh giá sai tiềm năng của thị trường học võ dành cho các nhà quý tộc. Học phí cao chót vót khiến giới trung lưu không thể tiếp cận với Bartitsu, còn giới nhà giàu thì lại ưa quăng tiền cho các dịch vụ bảo vệ chứ không thích tập võ.
Không thu hút được võ sinh mới, "cơn sốt" Bartitsu dần tàn lụi. Barton tiếp tục dạy Bartitsu đến những năm 1920, thậm chí vẫn dùng cái tên Bartitsu cho những dự án... y học cho đến khi qua đời trong cảnh nghèo khó vào năm 1951.
Dù không tồn tại lâu, ý tưởng của Barton-Wright về một môn võ giúp kẻ yếu chiến thắng kẻ mạnh cũng đã góp phần đặt nền móng cho sự phát triển và truyền bá các môn võ tự vệ tại Châu Âu, nhất là Jiu-jitsu và Judo sau này.
Đến ngày nay, không chỉ xuất hiện trở lại trên phim ảnh cùng nhân vật Sherlock Holmes, Bartitsu còn thật sự được khôi phục bởi các nhà nghiên cứu võ tự vệ ứng dụng tại Mỹ. Chỉ có điều, các "quý ông" Bartitsu hiện đại buộc phải chuyển sang cầm dù che mưa và gậy bóng chày thay cho baton mà thôi.
Link xem trực tiếp trận bóng đá U23 Việt Nam vs U23 Philippines thuộc giải U23 Đông Nam Á 2025. Cập nhật kênh phát sóng, link trực tuyến U23 Việt Nam vs Philippines lúc 16h00 ngày 25/7.
Chiến dịch chuyển nhượng đình đám của Liverpool tiếp tục khi Ekitike gia nhập với giá 91 triệu euro, lọt vào Top 10 tiền đạo đắt giá nhất lịch sử.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Club Brugge vs Racing Genk thuộc vòng 1 giải VĐQG Bỉ 2025/26.
Cập nhật lịch thi đấu bóng chuyền hôm nay ngày 25/7. Tâm điểm là các trận đấu thuộc giải U19 nam thế giới 2025.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Anderlecht vs Westerlo thuộc vòng 1 giải VĐQG Bỉ 2025/26.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của AC Milan trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của AC Milan.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của Real Madrid trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của Real Madrid.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của MU trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của Man Utd.
Chuyên gia của tờ Olé đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Inter Miami vs Cincinnati thuộc vòng 27 MLS 2025.
Chuyên gia của tờ Olé đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Philadelphia và Colorado Rapids thuộc vòng 27 MLS 2025.
Chuyên gia của Sporting News đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa U23 Indonesia vs U23 Thái Lan thuộc vòng bán kết giải U23 Đông Nam Á.
Chuyên gia của Sporting News đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa U23 Việt Nam vs U23 Philippines thuộc vòng bán kết giải U23 Đông Nam Á.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa nữ Anh vs nữ Tây Ban Nha thuộc chung kết Euro 2025.
Cập nhật lịch LCK Round 3-5 ngày 25/7. T1 sẽ làm thế nào để ngăn cản chuỗi trận bất bại của GEN? BRO sẽ tiếp tục thăng hoa trước DRX?
Có một sự thật thú vị ở U23 Việt Nam là các hậu vệ đang ghi bàn tốt hơn tiền đạo ở giải U23 Đông Nam Á 2025.
Lịch thi đấu, trực tiếp Victor China Open năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cầu lông Victor China Open năm 2025 mới nhất.
Kết quả giải vô địch bóng đá nữ Nam Mỹ Copa America 2025 diễn ra tại Ecuador. Cập nhật kết quả giải đấu có sự góp mặt của các đội tuyển Brazil, Argentina...
100 nghìn người có mặt ở sân Wembley hôm 20-7 đã chứng kiến Usyk tạo ra "tỷ số 8-0 kinh hoàng" và nỗi đau ghê gớm cho làng boxing Anh khi knock-out Dubois.
Việc chiêu mộ Hugo Ekitike có nghĩa là Liverpool đã vượt qua Chelsea để trở thành đội bóng chi tiêu nhiều nhất kỳ chuyển nhượng hè 2025.
Danh sách chuyển nhượng đến và đi cũng như những mục tiêu của các CLB Serie A mùa giải 2025/26. Cập nhật các bản hợp đồng mới nhất.
Sam Surridge đang cùng có 18 bàn thắng như Messi ở MLS mùa này. Anh đã chơi cho các câu lạc bộ ở giải hạng Tư Anh và đạt được thành tích thăng hạng cùng Nottingham Forest.
Lịch thi đấu giao hữu mùa hè 2025 được cập nhật của các câu lạc bộ Ngoại hạng Anh, bao gồm MU, Man City, Liverpool, Arsenal, Chelsea, Tottenham...
Với cú đúp mới nhất, Lionel Messi tiếp tục gia tăng khoảng cách trên bảng xếp hạng cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mọi thời đại của Inter Miami.
Lionel Messi tiếp tục ghi bàn, kiến tạo và chứng minh mình đang ở đẳng cấp cao nhất. Dưới đây là những thống kê về thành tích của anh kể từ đầu năm 2025.
Champions League 2025/26 mở màn bằng các trận vòng loại ngay từ đầu tháng 7. Dưới đây là cập nhật kết quả các trận đấu mới nhất.
Chỉ còn một tháng nữa là mùa giải Serie A 2025-2026 sẽ khởi tranh, sau đây là danh sách 20 đội trưởng theo từng đội bóng.
Lịch thi đấu cụ thể của Arsenal ở Ngoại hạng Anh 2025/26. Họ sẽ mở màn mùa giải vào Chủ Nhật ngày 17/8 trong chuyến làm khách Man Utd.
Lịch thi đấu cụ thể của Tottenham ở Ngoại hạng Anh 2025/26. Tân huấn luyện viên trưởng của Spurs, Thomas Frank, sẽ gặp Burnley ở trận đầu tiên trên sân nhà.
Lịch thi đấu cụ thể của Chelsea ở Ngoại hạng Anh 2025/26. Chelsea sẽ bắt đầu mùa giải Ngoại hạng Anh 2025/26 bằng trận đấu tiếp Crystal Palace.
Lịch thi đấu cụ thể của Man City ở Ngoại hạng Anh 2025/26. Man City sẽ bắt đầu chiến dịch Premier League 2025/26 trên sân khách trước Wolves.
Man United sẽ tiếp đón Arsenal trong trận Super Sunday đầu tiên của mùa giải Ngoại hạng Anh 2025/26, cùng với Liverpool, Man City, Chelsea.
Lịch thi đấu cụ thể của MU ở Ngoại hạng Anh 2025/26. Man Utd sẽ mở màn mùa giải vào Chủ nhật ngày 17/8 trên sân nhà trước Arsenal.
Lịch thi đấu cụ thể của Liverpool ở Ngoại hạng Anh 2025/26. Liverpool bắt đầu mùa giải Ngoại hạng Anh 2025/26 với Bournemouth tại Anfield
Lịch thi đấu bóng đá Tây Ban Nha ngày hôm nay. Xem ltđ bóng đá La Liga mùa giải 2025/2026 theo từng vòng đấu cập nhật mới nhất.
Lịch thi đấu La Liga 2025/26 sẽ chứng kiến nhà đương kim vô địch Barcelona mở màn trên sân khách, còn Real Madrid chơi trên sân nhà.
Tin tức về tình hình chuyển nhượng của Inter Milan trong mùa hè 2025. Cập nhật diễn biến các mục tiêu và bản hợp đồng mới nhất của Inter Milan.
Đội hình cầu thủ Real Madrid 2025/2026 mới nhất. Cập nhật danh sách đội hình, số áo cầu thủ CLB Real Madrid thi đấu mùa giải năm nay.
Đội hình cầu thủ Atletico Madrid 2025/2026 mới nhất. Cập nhật danh sách đội hình, số áo cầu thủ CLB Atletico Madrid thi đấu mùa giải năm nay.
Đội hình cầu thủ Barcelona 2025/2026 mới nhất. Cập nhật danh sách đội hình, số áo cầu thủ CLB Barcelona thi đấu mùa giải năm nay.
Đội hình cầu thủ PSG 2025/2026 mới nhất. Cập nhật danh sách đội hình, số áo cầu thủ CLB PSG thi đấu mùa giải năm nay.